30.06.2020
Euskadin 55 urteko eta gehiagoko pertsonen bizi-baldintzei buruzko inkesta espezifiko bat egiteak aukera ematen dio Eusko Jaurlaritzari Autonomia Erkidego honetan adineko pertsonen errealitateari buruzko aurreko azterlanekin jarraitzeko. Bizi-baldintzei buruzko aurretiazko azterlanei esker, lurraldean zahartze-prozesuaren berezitasunetara egokitutako planak, proposamenak eta estrategiak egin dira.
Azterlan horietako lehena 1993an egin zen, Eusko Jaurlaritzaren ekimenez (Adinekoen Inkesta), 1994an hedatu zen Plan Gerontologikoa egiteko. Bigarren azterlana 2010ean egindakoa izan zen (EAEko Adinekoen Bizi-baldintzei Buruzko Inkesta), Batzar Nagusiek eskatuta, eta "Zahartzean dauden Pertsonen Ongizatean eta Tratu Onean Aurrera Egiteko Ehun Proposamen" dokumentuaren oinarri izan zen. 2011ko Ekintza Plan baterako oinarriak. Horrelako ezaugarrietako azken azterketa 2014an egin zen (Euskadin 55 urteko eta gehiagoko Pertsonen Bizi-baldintzen Inkesta), "Zahartze Aktiboaren Euskal Estrategia 2015-2020" abiarazteko oinarri gisa. Estrategia horretan, zahartze Aktiboaren Indizearen kalkulua ere sartu zen.
2020an, Eusko Jaurlaritzak, Matia Institutuarekin lankidetzan, "Euskadiko 55 urteko eta gehiagoko Pertsonen Bizi-baldintzei Buruzko Inkesta" berri bat egitea proposatzen da, gizarte-politiken planifikatzaileei eta arduradunei informazio zehatza eta puntuala emateko Euskal Autonomia Erkidegoko 55 urteko eta gehiagoko biztanleak bizi diren familiako, banakako eta inguruneko bizi-baldintzei buruz. Inkestaren bidez, halaber, informazioa bildu, sistematizatu eta Euskal Autonomia Erkidegoko adinekoen errealitatea zabaldu nahi da, biztanleria-talde horri dagozkion hainbat alderdiri helduz. Ildo horretan, Covid-19aren krisiak Euskal Autonomia Erkidegoko 55 urteko eta gehiagoko pertsonen eguneroko bizitzan izan duen eragina ezagutzeko galdera-sorta bat sartu da.
Azterlanetan erabili den tresnak bilakaera izan du denboran zehar, eta erantzuna eman dio euskal gizartearen errealitate aldakorrari. Inkestaren aurtengo helburuak honako hauek dira:
- Adinekoen eguneroko bizitzako hainbat alderdiri buruzko argazki eguneratua eskaintzea (baldintza materialak, osasun-egoera, heziketa-maila, aisialdia, parte-hartzea, gizarte-harremanak, ingurunea). Covid-19aren krisiak eguneroko bizitzako alderdi horietan izan duen eragina barne.
- 1993tik izandako joeren eta bilakaeraren azterketa konparatiboa egitea.
- Euskadiko adinekoen beharrak identifikatzea.
- Euskal Autonomia Erkidegoaren adiskidetasun-maila ezagutzea eta pertzepzio horretan eragina duten aldagaiak aztertzea, hobekuntzan aurrera egiteko.
- Zahartze Aktiboaren Indizearen beste kalkulu bat egitea, 2014an lortutako zahartze aktiboko emaitzak monitorizatu eta alderatzeko ebidentziak lortzeko eta Euskal Autonomia Erkidegoko egoera beste lurralde eta herrialde batzuekin alderatzeko.
Inkesta honetarako informazio bilketa ekaina eta uztailean egitea aurreikusi da, Euskal Autonomia Erkidegoko 55 urte eta gehiagoko ia 3.000 pertsonari telefonoz egindako elkarrizketen bidez.